728. МІЖ МОЛАТАМ І КАВАДЛАМ. Чабатар Аляксандр

 Нарадзіўся ў 1972 годзе. Былы ваенны. Вучыўся ў Кіеве. Служыў у Межыцы. Жыве ў Барысаве.

 Шчыра паважаю і дужа падабаю блог Блукача! Таму, гледзячы на яго, і сам напісаў пра тое, што хвалюе, і мала хто ведае. Калі ласка, пастаўце. Дзякую!

 Апошняя вайна на тэрыторыі Еўропы, Беларусі і Расіі адгрымела больш за 70 гадоў таму назад. Ужо фактычна сышлі ў нябыт усе нашыя дзяды і бацькі, якія ўдзельнічалі ў той крывавай мясасечцы. Вядома, сёння проста разважаць пра немцаў і рускіх, якія змагаліся на той вайне, і рабіць іх дзеянням стандартную гістарычную ацэнку, каб дагадзіць існуючым ідэалагічным нормам. І ўсё ж паспрабую распавесці гісторыю пра вайну з расповядаў свайго дзядзькі, які ўжо пайшоў з жыцця.

 Лепельшчына. 1944 год.

 У той перыяд, як вядома, на тэрыторыі Лепельскага раёну знаходзілася мноства партызанскіх атрадаў. Але праўда гісторыі такая, што партызанаў было шмат, а вось парадку ў іх фармаваннях не было. Толькі ў 1944 годзе, як казаў мой дзядзька, калі ў атрады сталі прыбываць кадравыя ваенныя з вялікай зямлі, стала з´яўляцца і дысцыпліна.

 Для нагляднасці трэба ўявіць тагачасны Лепельскі раён - лясы і палі. Лясоў больш. Яшчэ ёсць непраходныя балоты. Цяперашняе пакаленне так мяркуе пра абстаноўку таго часу. Жылі ў лесе ўсе, хто па нейкіх прычынах не мог знаходзіцца ў вёсцы. Зброі было шмат, летам можна больш-менш нядрэнна існаваць на прыродзе. Зімой горш. Але нічога - можна ў мясцовых пад выглядам партызанаў нешта і ўзяць.

 Насельніцтва цярпела з двух бакоў. Днём рабавалі немцы, ноччу - партызаны. Адны былі чужынцамі, а другія - знаёмымі, аднакласнікамі, суседзямі.

 Зразумела, немцам не падабалася, калі даведваліся, што партызаны наведвалі кагосьці. За гэта разам з жыхарамі былі знішчаныя вёскі Кісцялёва, Вішанькі, Пастрэжжа, Слабодка (Пышнянская).

 Што здарылася тым зімовым вечарам у захалуснай лясной вёсачцы - сведка толькі час і бог. Нямецкія прыслужнікі за прытуленне партызанаў расстралялі сям´ю з пяці чалавек. Маці і трое дзяцей былі забітыя адразу, двухмесячная дзяўчынка выжыла.

 - Стрэляная сястра, - казаў мой дзядзька. - Натуральна, што галава сям´і ваяваў у арміі СССР. Вялікае было гора, калі ён вярнуўся з вайны. Але трэба было жыць. Таму і ажаніўся другі раз. Змайстраваў шасцёра дзяцей - тры дзяўчынкі і столькі хлопчыкаў. Час браў сваё, Цікаўныя дзеці ўсё даведаліся. І я ведаю, хто расстраляў тую сям’ю, хутка скажу. Пакуль жа не прыйшоў час!

 Пайшоў з жыцця мой дзядзька разам з сакрэтам знішчанай сям’і. Можа так і лепш. Можа сапраўды ведаць і выдаваць такое тады быў не час яшчэ.

 Дзядзька казаў, што тое жудаснае злачынства здзейснілі “народнікі”. Калі я перапытваў, хто яны такія, дадаваў:

 - Арлоўцы.

 Ну, а паводле сёняшняга разумення гісторыі, у той час на тэрыторыі Лепельшчыны знаходзіліся падраздзяленні так званай Русской освободительной народной армии. Менавіта падраздзяленні РОНА і ўчынілі тое беззаконне. Гэта іх на Лепельшчыне называлі “народнікамі” і “арлоўцамі”.

2019