«РОДИНА» ВИКТОРА ПРАЛИЧА от Валадара Шушкевича

Цікава было б каб рэспандэнт паведаў пра пазыходжанне свайго прозвішча!

Александр Чеботарь, ён чытае. Думаю, адкажа, калі ведае. Як збоку, дык тваё прозвішча тлумачыць проста, а яго незразумела як. Але ж кожны капаўся ў паходжанні свайго. Я сваё, напрыклад, разведаў, а іншым яно здаецца нагрувашчваннем літараў.

Блукач Валацужны! Вялікі дзякуй табе за тое, што вырашыў падрабязна распавесці пра Віктара Праліча і калгас "Радзіма" ў перыяд, калі ён быў кіраўніком гэтай гаспадаркі. Віктар Фёдаравіч пакінуў добрую памяць аб сабе ў нашай мясцовасці, шмат што зрабіў не толькі ў сельскагаспадарчай вытворчасці (ураджайнасць той жа бульбы ў яго бытнасць набліжалася да 300 цэнтнераў з гектара і, прытым, гэта на землях, моцна засмечаных камянямі), вельмі падтрымліваў добрасумленных працаўнікоў матэрыяльна, у тым ліку заахвочваў здаваць малако з асабістых падсобных гаспадарак (прынамсі, у яго бытнасць амаль знікла праблема сенакосаў, так як яны выдзяляліся ў поўным аб´ёме ў залежнасці ад здадзенага людзьмі дзяржаве малака ад кароў, што ўтрымліваліся ў прысядзібных гаспадарках, таму нават мае бацькі, якія адносіліся да вясковай інтэлігенцыі,тады трымалі дзве каровы), а і ў сацыяльнай сферы, дастаткова ў гэтых адносінах толькі зазірнуць цяпер ў Велеўшчынскіую сельскую бібліятэку - клуб, каб пабачыць як па-ранейшаму клапатліва захоўваецца тут уся тая матэрыяльная база, створаная яшчэ пры В.Ф. Пралічу для правядзення дыскатэк, іншых культурных мерапрыемстваў, стварэння неабходных умоў для належнага адпачынку моладзі. Ды і цяжка пераацаніць той асабіты ўклад Віктара Фёдаравіча ў бацацьбу з п´янствам і амаральнымі паводзінамі не толькі на вытворчасці, а і ў быце, паўсядзённым жыцці мясцовага насельніцтва, якія. на вялікі жаль, раней панавалі ў Велеўшчыне і наваколлі. У многім цяпер, на жаль, усё вярнулася на "круги своя", аднак у народнай памяці назаўсёды застанецца ўсё тое добрае, што зрабіў Віктар Фёдаравіч Праліч для людзей у сваю бытнасць старшынёй калгаса "Радзіма".

Ды і вельмі сімвалічна тое, што вызваліў яго ад гэтай пасады небезвядомы Іван Шакола, цяперашні "ганаровы" грамадзянін Лепельшчыны, якога ў свой час жыхары горада Лепеля і Лепельскага раёна далёка не выпадкова "пракацілі" на выбарах дэпутата Вярхоўнага Савета БССР 12-га склікання. не аказалі яму давер прадстаўляць іх у вышэйшым органе заканадаўчай улады нашай краіны. Ведаючы рашучасць Віктара Фёдаравіча Праліча ў адстойванні сваіх поглядаў і перакананняў, я папярэджваў яго не пярэчыць гэтаму дурному кіраўніку, проста маўчаць, толькі цярпліва трымаць дулю ў кішэні, а ўсё рабіць па-ранейшаму на карысць людзей і дзяржавы. аднак, на вялікі жаль, аднойчы Віктар Фёдаравіч усё ж не вытрымаў і сказаў усё, што ён думае на самой справе.

Асабіста лічу, што на такіх выдатных людзях, як Віктар Фёдаравіч Праліч, трымалася і заўсёды будзе трымацца наша родная Беларусь і яе таленавіты, працавіты народ.

Блукач ВАЛАЦУЖНЫ, ведаю, што чытае! Таксама цікава, чаму год быў безпрацоўным! Мне гэта дужа ЦІКАВА, а вам?

Николай Горбачёв, тэму "Радзіма" Віктара Праліча" я запланаваў на гады. Таму лічу, што праз нейкі час твой гэты каментар варты асобнага ўспаміну, бо не кожны, прачытаўшы асноўны тэкст, палезе ў каменты. Калі ты не супраць. Дый можаш дадаваць што заўгодна ў гэтым рэчышчы за сваім аўтарствам. Бо "Родина" Виктора Пралича" не будзе абмяжоўвацца толькі яго мемуарамі. Ён сам прапаноўвае ўключаць у яе ўспаміны былых калгаснікаў і жыхароў калгасных вёсак. Няхай цыкл стане кнігай "Памяць" нашага, Велеўшчынскага краю.

Александр Чеботарь, я з этычных меркаванняў не пытаў у Праліча, чаму ён перадпенсійны год быў беспрацоўным. Распавяду для прыкладу пра калгасніка калгасу "Пражэктар", які жыве ў крайняй хаце Гаразянак, у бок Падбрусаў. Прозвішча і імя яго мая састарэлая галава не ўтрымала ў памяці. Быў калгасным майстрам-наладчыкам. Падчас развалу эканомікі ў 90-я гады, працаваць з тэхнікай стала немагчыма з-за адсутнасці нават балтоў з гайкамі. Кінуў. Пайшоў пасвіць калгасных кароў. Калі да пенсіі заставалася 8 дзён, абрыдлая справа настолькі дапякла, што не вытрымаў і кінуў працу, адмовіўшыся ад урачыстага выправоджвання на заслужаны адпачынак, адыходнай матэрыяльнай дапамогі. Я браў у яго інтэрв´ю перад самай маёй пенсіяй. Таму разумеў чалавека, бо самому настолькі абрыдла паднявольнае выслужванне, што за пару месяцаў да пенсіі прыкідваў магчымасць кінуць працу, а самому замест рэдакцыі, штодзень хадзіць у лес і бавіць там працоўны час. Стрымлівала боязь, што жонка заесць, калі не прынясу зарплату. Вось таму я і без тлумачэння зразумеў Праліча наконт статусу беспрацоўнага. Між іншым, таксама цікава ведаць канкрэтную прычыну, і таксама далучаюся да пытання Александра Чеботаря: Віктар, адкажы, калі можаш.

Ну что ж, Уважаемый Александр Чеботарь ..... По сути интересующих вас вопросов отвечу следующее ....Фамилия Праличей произошла очень давно .... вроде даже как из Сибири..Но суть я толкую не об этом.Я выходец из крестьянской семьи , 14 -ый на роду ...10 - живой....Ща остался последним изо всей семьи....Отец - портной по призванию и профессии , в годы ВОВ был партизаном в бригаде*Железняк* .... шил партизанам полушубки ремонтировал нехитрую партизанскую одёжку , перешивал шинели на *поддёвки* в том числе и .....трофейные ...Мать годовала детей ... пенсию получала очень малую ..... не выработала нужного стажу ...... Изучать происхождение своей фамилии не была главной задачей в ту пору ...да и ...... и не было времени....Я был молодой , энергичный крепкий по сознанию по конституции и экстерьеру ........ В 24 года став председателем , в чужом краю, без родни и связей я видел главную цель, не в фамилии копаться, а оправдывать доверие народа - повышать продо вольственную безопасность Родины ! Ну и про статус безработного.... В Лепельском военном санатории я отработал более10лет. Искавший кусок хлеба в 2000 годах (надо было учить детей) я кинулся душой и сердцкем на новый участок работы , начальник хозслужбы .. тоже не очень легкая должность -но зарплата стабильная .... Под моим началом заработала бросовая теплица, посажен сад ,открылось подсобное хозяйство ... растили картошку, чеснок, свёклу, морковь.Помимо этого много было сделано по наведению порядка на территории , её благоустройства..... Но ....среди военных , и .. наверное я не ошибусь, очень часто , процветало *закладничество* т.е заложить близкого начальству .....Я же как всегда искал правду , и справедливость, высказывал своё мнение вслух и ..... и меня монотонно ..... сдавали ...Ну вот так и получилось ....искал правду ...... а в натуре начал искать работу..... Поступил на биржу труда а ..а кому я нужен в глубоком предпенсионном возрасте .....Мне , живущем в Лядно , предлагали работу агрономом в * Парижской Комунне* что в 25 км от Лядно * , а также кочегаром к Матешу ... и т. д. * Праблукаўшы па пакутах* более года на пособии. ажно 60 000, а сейчас это 6 рэ,я попал по* досрочке * ...на пенсию.....Ну во о о т как то так у меня .. получалось не денежно , но в натуре....

Виктор Пралич, огромное Вам спасибо за ответ! Жду статей!

А про Горозянки ....Это был не Лях Иван Маркович .... или Лукин ?

Виктор Пралич, Лях, Лях Іван! Не ведаю, ці жывы ён. Во нагаварыў бы цікавага! А цяпер, Віктар, змяшчу пісьмо ў твой адрас, якое даслаў мой цёзка і сябра Валодзя Шушкевіч (смалярскі) з Гадзіўлі. Гэта ён з Гадзіўлі, а пісьмо з Масквы. Там ён жыве здаўна, пасяліўся яшчэ да твайго з´яўлення ў "Радзіме". Ён не зарэгістраваны на сайце, таму сам зрабіць камент не можа.

"Володя, прывитанне. Я тоже хочу добавить о Праличе. К сожалению, лично встретиться не довелось, но слышать о нём много добрых слов пришлось. Когда приезжал в отпуск, так Лисута встретит и говорит:

- А я думала это Пралич Ты так на него похож и походкой, и внешностью.

Да и от матери слышал такое. Я то понимаю, что это вряд ли, но нос немного задирал: ведь это здорово быть похожим на уважаемого человека. А если серьёзно, то ведь находили что то общее."

Правда ! Схожество есть....

Весьма благодарен за тёплые слова !

Добрейшей души человек. Если бы у всех так играла совесть

Ольга Кочеткова, спасибо , красава !