Сведения об авторе смотреть здесь.
(Продолжение. Предыдущие тексты смотреть здесь.)
Оконскую трагедию по-разному характеризуют и в самом Оконе, и в окружающих деревнях. Знаю, что Дубровский, находящийся в штабе бригады на Валовой Горе, предупреждал, что бить фашистов желательно за деревнями и только при атаках на гарнизоны вести бои по обстоятельствам, и чтобы меньше было потерь в живой силе.
797
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку – тут.)
Пасля вяртання камандзіра партызанскай брыгады Дуброўскага з Вялікай зямлі ўзімку 1943 году, як казаў мой дзед Юзік Шуневіч, усё стала на свае рэйкі. Знікла п’яная аэрадромная каманда, а яго каменданта я ўбачыў толькі праз год, калі партызанскія атрады ішлі на прарыў аблогі ва ўшацкую зону. Забегшы ў хату, той сказаў, што цяпер кіруе ўзводам і яго месца не на гаспадарчых пасадах, а ў баявых падраздзяленнях брыгады, і, выпіўшы конаўку вады з Левановічавай крыніцы, пабег даганяць сваіх байцоў.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку - тут.)
Аднойчы ўзімку 1943 году жыхары Валовай Гары Бронік і Вацік Шуневічы, яны ж мае дзядзькі, сабраліся ў лес нарыхтоўваць сыравіну, з якой браты Стась і Франік Левановічы па заданні партызанаў выраблялі драўляныя часткі зброі і лыжы.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку тут.)
У лютым 1943 году ў Валовую Гару прыйшла вестка аб знішчэнні фашыстамі вёскі Слабодка, што пад Пышнам, і цяжкіх баях за пышнянскі бальшак, ды што амаль на ўсім яго працягу, аж да Бярэзіны, немцы хочуць знішчыць усе вёскі разам з насельніцтвам. На тым адрэзку шляху для праходу бранятэхнікі сур’ёзных прыродных перашкодаў няма, а ў партызанскую зону бярэзінскіх лясоў і самой Воднай сістэмы каналаў па заснежаных дарогах пушчы ў траскучыя маразы акупанты не спрабавалі заходзіць. Баяліся, што партызаны ахоўваюць усе падыходы да зоны. Адзін атрад заўсёды дыслакаваўся ў вёсцы Вокана. Дарогі былі замінаваныя фугасамі. З боку дарогі на Зацякляссе, у вытворчым цэху смалакурні “Прудок”, таксама асталяваўся атрад. Паміж атрадамі была наладжаная сувязь.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Продолжение. Начало смотреть здесь, предыдущую часть - здесь.)
Зіма 43-га году выдалася на дзіва снежнай і марознай. І ўжо напачатку снежня ўсе змайстраваныя братамі Левановічамі з Валовай Гары лыжы былі разабраныя. Дзядзька Вацік і дзядзька Бронік Шуневічы пад кіраўніцтвам дзеда Юзіка не паспявалі прывозіць з лесу нарыхтаваныя ўвосень двухмятровыя цюльпакі, з якіх потым майстры вырабілі снегаступы. Такія лыжы не пакідалі значнага следу на снезе, асабліва калі лыжня пятляла па ўскрайку лесу. Ногі лыжніка не правальваліся глыбока ў снег, і чалавек мог рабіць пераходы ў некалькі разоў большыя, трацячы значна менш энергіі.
Сведения об авторе смотреть здесь.
Недавно, проезжая по деревне Горгала Ленинградской области (неплохое название русской деревни: наверное, виноваты вепсы, чухонцы, или карелы), меня поразила картина: по обочине лошадь тащит сани, в них восседают дед с бабушкой, и баба колотит деда по спине и при этом что-то выговаривает. У меня это вызвало только умиление, и сам собой вспомнился рассказ мамы.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку - тут.)
Ідэальна выраўненае і ўтрамбаванае Левановічава поле, што знаходзілася на ўскрайку Валовай Гары з боку Барсукоў, пасля першых маразоў 1942 году было было прыдатнае для пасадкі лёгкіх самалётаў. Цяпер амаль кожную ноч на яго прызямляліся “кукурузнікі” з ваенным грузам, а з сабой забіралі цяжка параненых партызанаў, бо баі ішлі на Пышняншчыне і ў напрамку Ушачаў.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядець тут, папярэднюю частку тут.
Пад вялікім сакрэтам мой сябрук Бронік, сын дзядзькі Ваціка і Агнеты Шуневічаў, распавёў, што яго татка і дзядзька Бронька цяпер дома, у Валовай Гары, амаль не з’яўляюцца, днямі знаходзяцца ў лесе, з імі і дзед Юзік Шуневіч.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку - тут.)
Улетку 1942 году наведванне лесу яшчэ не забаранялася. Але каля вёскі Дражна, куды на прымусовыя працы быў мабілізаваны і мой дзядзька Барнась Шуневіч, ужо стаяў узмоцнены кардон. Аднак дзядзька выпрасіў дазвол наведаць сям’ю ў Валовай Гары, падключыўшы знаёмых і пакінуўшы ў закладніках свайго паплечніка па працы. Прайшоўшы каля 20 кіламетраў, ужо ў сваёй хаце Барнась лёг адпачыць. У гэты час яго дочкі падчас спрэчкі схапілі брата за рукі, каб не распускаў іх, і павялі на пакаранне да маці. Спачатку хлопчык спрабаваў вырвацца, але дзяўчынкі моцна трымалі ахвяру. Сілы былі няроўныя. Тады “палонны” пусціў у ход ногі ў чаравіках. Ад болю экзекутары выпусцілі вязня. Пабітыя дзяўчынкі паскардзіліся маці, і тая заступілася за дачок - узяўшы за вуха сына, прывяла да бацькі. Але нечакана той стаў на бок сына і задаў пытанне:
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку - тут.)
Улетку 1942 года па дарозе з суседніх Барсукоў у родную Валову Гару мама папярэдзіла мяне, каб нікому не расказваў пра тое, што здарылася з намі ў гасцях. Я паабяцаў аб усім маўчаць, але калі браток Бронічка падзяліўся сакрэтам, што ў нас на гарышчы штоноч па чарзе жывуць партызаны, і дзед Юзік ці яго сын Яська носяць ім ежу, а яшчэ што прыязджаў бранявік і грузавік поўныя немчуры, і зноў лавілі курэй, а дзядзька Франік Левановіч называў іх “курашчупамі”, у мяне таксама развязаўся язык. І я, парушыўшы дадзенае маці абяцанне маўчаць і ўзяўшы з братка слова “быць магілай”, распавёў аб тым, як мяне хацеў застрэліць немец за будзёнаўскі шлем на галаве.
Сведения об авторе смотреть здесь.
(Продолжение. Начало смотреть здесь, предыдущую часть - здесь.)
ПРОРЫВ
28.02.40г. В 18.00 получено разрешение на выход из окружения. В 21.00 будет осуществлен прорыв. Остатки дивизии и 34-й танковой бригады будут поделены на две колонны. Более сильные идут в первой колонне – руководят комдив Кондрашов и комбриг Кондратьев. Во второй колонне идут ослабевшие. Командует всей операцией начальник штаба дивизии полковник Алексеев, он же поведет вторую колонну. Военному комиссару Разумову, поручается вынести и спасти знамя дивизии. Раненых, а их было более трехсот человек, решено оставить на милость победителя. Сбор в 20.30.
Сведения об авторе смотреть здесь.
(Продолжение. Начало смотреть здесь, предыдущую часть - здесь.)
28-го декабря – день начала гибели 18-й дивизии. Финны, скрытно пройдя лесными дорогами, вышли к Лаваярви и, пользуясь внезапностью, захватили гарнизон. Бой длился почти весь день, но финнов наши не смогли сковырнуть обратно - дорога на Петрозаводск была перерезана.
Сведения об авторе смотреть здесь.
(Продолжение. Начало смотреть здесь, предыдущую часть - здесь.)
70 лет назад, 30 ноября 1939 года, началась Советско-финляндская (зимняя) «незнаменитая» война. 105 дней шли жестокие и упорные сражения, которые принесли много горя и советскому народу, и финнам. К большому сожалению, в России только некоторые СМИ вкратце сообщили об этой печальной дате. А со стороны нашего руководства вообще не было никакой реакции. Вероятно, указание майского совещания 1940 года при ЦК ВКП(б), на котором проходил разбор боевых действий, об этой войне вспоминать не рекомендовалось. Та «рекомендация» действует и по сей день.
Сведения об авторе смотреть здесь.
(Продолжение. Начало смотреть здесь, предыдущую часть - здесь.
Мировые события в предвоенные 30-е годы ХХ века как в калейдоскопе менялись быстро. Не успевала одна войнушка пройти, как на хвост ей наступала вторая. В центре событий был СССР с его неуёмным желанием укрепить свои западные границы по периметру с юга на север.
Сведения об авторе смотреть здесь.
У нас уже весна. У вас, наверное, тем более. Неравнодушен я к вашему Лепельскому краю, поскольку благодаря нему, живу на этом свете. Именно далёкий Лепель соединил моих родителей. Не будь этого беларусского города, не было бы и меня.
Звесткі аб аўтары глядзець тут.
(Працяг. Пачатак глядзець тут, папярэднюю частку - тут .)
На Тройцу 1942 году мы з маці наведалі яе родных у Барсуках. Яна была задаволеная спатканнем з роднымі, а я радаваўся, што памяняў бацькаву егерскую шапку на сапраўдную будзёнаўку з вялікай чырвонай зоркай.
16